Gospodarkę leśną w Lasach Państwowych z zakresu zagospodarowania i użytkowania lasu prowadzi się w oparciu o plany urządzenia lasu sporządzanych dla nadleśnictw na 10 lat. Wykonują je dla Lasów Państwowych specjalistyczne jednostki. Plany urządzenia lasu, po konsultacjach z udziałem społeczeństwa, są zatwierdzane przez ministra właściwego ds. środowiska.

Przygotowanie planu poprzedza zawsze dokładna inwentaryzacja i ocena stanu lasu. Leśnicy określają takie cechy lasu, jak struktura, budowa, wiek, skład gatunkowy, stan zdrowotny czy warunki glebowo-siedliskowe. W działaniach przewidzianych do realizacji uwzględnia się cele gospodarki leśnej i funkcje, jakie pełnią lasy w urządzanym nadleśnictwie, również te edukacyjne i turystyczne. Bardzo ważnym elementem Planu Urządzenia Lasu jest uwzględnienie zadań zawartych w Planach Zadań Ochronnych (PZO), sporządzanych dla obszarów Natura 2000. Dostosowanie projektu planu do funkcji przyrodniczych jest podstawą zrównoważonego leśnictwa, uwzględniającego wszystkie funkcje lasu.

Pozyskanie drewna odbywa się w ramach użytkowania lasu rębnego i przedrębnego.

W ramach pozyskania przedrębnego pozyskuje się drewno przy wykorzystaniu cięć  pielęgnacyjnych i sanitarnych, zgodnie z potrzebami hodowlanymi i ochronnymi drzewostanów. Użytkowanie przedrębne obejmuje drzewostany młodszych klas wieku, które wymagają cięć pielęgnacyjnych dla zwiększenia możliwości rozwojowych drzew i poprawy ich jakości. W wyniku tych cięć poprawia się także zdrowotność drzewostanów. Do cięć przedrębnych zaliczamy:

CZYSZCZENIA (CP)

Cięcia pielęgnacyjne wykonywane w uprawach i młodnikach, mające na celu uporządkowanie składu gatunkowego, formy zmieszania i struktury odnowienia oraz uregulowanie stopnia zagęszczenia i poprawę jakości drzewek.

TRZEBIEŻE (TPP, TWP)

Cięcia pielęgnacyjne wykonywane w drzewostanach dojrzewających, polegają na usuwaniu wyznaczonych drzew z drzewostanu. Według obowiązujących Zasad Hodowli Lasu w trzebieżach stosowany jest kierunek selekcji pozytywnej, wyrażający się w wyborze i popieraniu odpowiedniej liczby drzew najlepszej jakości z górnej warstwy drzewostanu i o dużym przyroście, rozmieszczonych w miarę możliwości równomiernie w całym drzewostanie z jednoczesnym popieraniem biogrup drzew tworzących szkielet drzewostanu i mających szanse przetrwania do wieku rębności i dłużej. Realizuje się to przez systematyczne usuwanie drzew przeszkadzających prawidłowemu rozwojowi drzew najlepszych wraz z ich osłoną zapewniającą im stabilność.

Użytkowanie rębne wykonuje się w dojrzałych drzewostanach w ramach cięć odnowieniowych ma na celu zastąpienie starego drzewostanu młodym pokoleniem i stworzyć najkorzystniejsze warunki do wzrostu i rozwoju nowych drzew.

Użytkowanie rębne oparto o aktualne potrzeby hodowlane drzewostanów, kierując się ich wiekiem, jakością i zgodnością gatunkową drzew do warunków glebowych i klimatycznych. Opracowany wykaz powierzchni cięć na dany rok gospodarczy określa maksymalną wielkość użytkowania rębnego rocznie. Plan uwzględnia odstęp czasowy od poprzednich cięć wykonanych na zrębach sąsiadujących (ład czasowy). Odstęp prac zrębowych nie może być krótszy niż 4-5 lat.  Jednocześnie obowiązkowo  wprowadza się nowe pokolenie na zrębie poprzedzającym planowane cięcie.

RĘBNIE (np. IB, IIIA, IIB itd.)

Zespół czynności mający na celu stopniową przemianę pokoleń w lesie w sposób zapewniający równoczesne usuwanie drzew lub drzewostanów, tworzenie najkorzystniejszych warunków dla zainicjowania i rozwoju nowego pokolenia drzew pożądanych gatunków, kształtowanie odpowiedniej budowy drzewostanu, zapewnienie naturalnej różnorodności biologicznej i trwałości w zmieniających się warunkach środowiska.